Een wortelkanaalbehandeling

Het is zo'n beetje de meest gevreesde behandeling die de tandarts maar kan uitvoeren: de wortelkanaalbehandeling. Ironisch genoeg wordt deze behandeling ook wel 'zenuwbehandeling' genoemd. Je zou bijna zeggen dat dit komt doordat iedereen er zo de zenuwen van krijgt. Maar dat ligt net wat anders. Wie een wortelkanaalbehandeling moet ondergaan, heeft namelijk last van een ontstoken tandzenuw. Maar hoe zit dit eigenlijk precies? Wat gebeurt er nou tijdens een wortelkanaalbehandeling en wanneer ga je de resultaten merken? Wat kun je doen om te voorkomen dat je ooit een wortelkanaalbehandeling zult moeten ondergaan? En is er eigenlijk wel zoveel reden om bang te zijn?

Wanneer is een wortelkanaalbehandeling nodig?

Tandartsen laten je niet voor hun plezier een wortelkanaalbehandeling ondergaan, er moet echt iets aan de hand zijn. Om precies te zijn iets met de tandzenuw. Tanden en kiezen bestaan uit een kroon en wortels. De kroon is het gedeelte wat je kunt zien, de wortels liggen onder je tandvlees. Aan elke wortel zit een zogenaamd wortelkanaal vast. Gewone tanden hebben één wortelkanaal, kiezen hebben er meestal meer. Dit kanaal bestaat uit zenuwvezels en kleine bloedvaten. Tandheelkundigen noemen het geheel van deze dingen pulpa, wat 'vlees' betekent in het Latijn. Als je last hebt van tandbederf of als je vullingen hebt die lekken, zijn er op een gegeven moment heel erg veel bacteriën in je mond. Deze kunnen ervoor zorgen dat het wortelkanaal gaat ontsteken. Als je daar niet op tijd iets aan doet, kan deze ontsteking zich uitbreiden naar je kaakbot, wat betekent dat je tanden en kiezen uitvallen. Ook verspreidt de ontsteking zich naar andere wortelkanalen, zodat er een kettingreactie ontstaat en je uiteindelijk geen tanden meer over hebt. Dat is natuurlijk allesbehalve fijn, dus is het belangrijk dat er zo snel mogelijk iets aan de ontsteking gedaan wordt. Dat gebeurt tijdens een wortelkanaalbehandeling.

De behandeling

Hoe pijnlijk alles misschien ook mag klinken, een wortelkanaalbehandeling doet geen zeer. In veel gevallen is het pulpa namelijk al afgestorven. En afgestorven zenuwen geven geen pijnprikkels meer door. Als het ontstoken weefsel nog niet dood is, ziet de tandarts dit en zal hij je verdoven. Ook in dat geval doet een wortelkanaalbehandeling dus geen pijn. Het is wel een lange behandeling, die soms wel twee uur kan duren(geen zorgen, er zijn ook gevallen waarin het in een half uurtje klaar is). Maar wat gebeurt er dan eigenlijk in al die tijd?

Om te beginnen maakt de tandarts röntgenfoto's, zodat hij goed kan inschatten hoe en waar hij precies moet gaan vijlen. Want ja, dat is wat hij vervolgens moet gaan doen: vijlen. De tandarts zondert je tand of kies af van de rest van je gebit met een zogenaamde 'rubberdam', een rubberen lapje wat hier speciaal voor gemaakt is. Zo komt er geen speeksel in je wortelkanaal, en ook geen desinfectiemiddel in je mond. Daarna maakt de tandarts je tand of kies open en verwijdert eerst al het ontstoken weefsel. Zonde, zou je misschien denken, maar jammer genoeg geneest ontstoken wortelkanaalweefsel niet meer. Het is dus maar beter ook dat het niet blijft zitten. Vervolgens pakt de tandarts een vijltje. Soms is dit een handvijltje, in andere situaties een vijltje wat aan een boor wordt bevestigd. Met dit vijltje begint de tandarts nu het wortelkanaal schoon te maken. Hij spoelt daarna met desinfectiemiddel, zodat het hele kanaal schoon is. Tenslotte vult hij het kanaal weer op, waarna hij de tand weer opvult. Als de ontsteking te ver gekomen is, moet er soms nog een kroon op de tand worden gezet. Als dit eenmaal gebeurd is, is de behandeling afgelopen en kun je weer naar huis.

Resultaten

En is er dan echt iets verbeterd? Dat hangt er vanaf. Na de grote schoonmaak kan het kaakbot teruggroeien, omdat de ontsteking is weggehaald. Toch kan het meerdere jaren duren voordat echt de hele ontsteking opgelost is. En minstens een halfjaar voordat de eerste verbeteringen zichtbaar worden. Gelukkig verdwijnt de pijn die een ontstoken wortelkanaal met zich meebrengt al na een paar weken.

En gaat het daarna allemaal goed? Nou ja, niet altijd. Want vóór de pijn weg is, heb je te maken met de napijn van de behandeling. Soms is die zelfs zo erg dat de tandarts je er een antibioticum voor moet geven. Ook kan het gebeuren dat de ontsteking weer terugkomt, of dat een ander wortelkanaal ontstoken raakt, en dan kan je weer van het begin af aan beginnen. Daarom is het belangrijk om goed voor je gebit te blijven zorgen. Als je een kroon gekregen hebt, kan het handig zijn om over te stappen op een speciale tandpasta hiervoor, zoals Implaclean. En als je wortelkanaal nog niet ontstoken is, kun je met een goede mondhygiëne natuurlijk ook tandbederf proberen te voorkomen. Dat betekent: twee keer per dag poetsen met een goede fluoridetandpasta(zoals Elmex Anti-Cariës Tandpasta) en elke dag even aan interdentale reiniging doen(bijvoorbeeld met GUM Soft Picks). Maar goed, mocht het toch tot een wortelkanalbehandeling komen, dan is er eigenlijk niets om bang voor te zijn. Want hoewel een ontstoken tandzenuw behoorlijk zeer kan doen, ben je er na de behandeling voorgoed vanaf. En je weet het: het doet geen pijn.