Kaaskiezen

Ongeveer 5-9% van de Nederlandse kinderen heeft ze in hun melkgebit, 9-14% heeft ze in het blijvende gebit: kaaskiezen. Dat zijn kiezen die er een beetje, nou ja, kazig uitzien. Ze hebben een gebobbeld oppervlak, en vaak hebben ze een gelige kleur. Meestal zijn het de achterste tanden of kiezen. Kaaskiezen worden daardoor lang niet altijd meteen opgemerkt. En dat is een probleem, want hoewel ze er grappig uitzien, kunnen ze goed zeer doen. Deze kiezen zijn namelijk een stuk gevoeliger dan andere tanden en kiezen. Ook ontstaan in kaaskiezen veel makkelijker gaatjes. Als je kind kaaskiezen heeft, moet je daar dus eigenlijk snel iets aan doen. Maar wat kun je doen? En hoe weet je of je kind kaaskiezen heeft? Nu we het er toch over hebben: hoe ontstaan deze kaaskiezen eigenlijk? Waarom doen ze zo'n pijn? En wat kan de tandarts ermee?

Geklaag over kaaskiezen

Laten we maar eens beginnen bij hoe je kaaskiezen kunt herkennen. Over het algemeen hebben kinderen met kaaskiezen de volgende symptomen:

• -ze klagen over pijnlijke tanden of kiezen
• -ze eten slecht(dat doet immers ontzettend zeer vanwege hun kaaskiezen)
• -tandenpoetsen doet zeer.

Natuurlijk heeft niet elk kind wat slecht eet of zijn tanden liever niet wil poetsen last van kaaskiezen. Maar als je de bovenstaande dingen herkent, kijk dan even of er toevallig niet één van de achterste kiezen is die geel en bobbelig is. Of vraag eens aan de tandarts om het even te controleren. Want zoals gezegd; in kaaskiezen ontstaan veel sneller gaatjes. Hoe kan dat eigenlijk?Om die vraag te beantwoorden, hebben we even wat achtergrondinformatie nodig.

Tandglazuur is het hardste weefsel van het menselijk lichaam. Dat moet ook wel, want het wordt constant blootgesteld aan zuren en bacteriën die van suikers nog meer zuren maken. Als deze zuren hun gang kunnen gaan, ontstaan er gaatjes. Dat gebeurt echter niet meteen, want zoals gezegd, tandglazuur kan wel een stootje hebben. Behalve dan bij een kaaskies. Want dat is het probleem: bij kaaskiezen is het glazuur niet of slecht ontwikkeld. Dat kan meerdere oorzaken hebben. Wat we zeker weten, is dat het in elk geval ergens in de eerste jaren van het leven van het kind gebeurt. Het melkgebit ontwikkelt zich tussen de zwangerschap en de leeftijd van twee jaar. Tot de tijd dat het kind vier jaar is, worden de belangrijkste voorbereidingen voor het blijvend gebit getroffen. Als in deze periode te weinig glazuur wordt aangemaakt, gaat het mis. Ook kan het foutgaan als het glazuur dat wordt aangemaakt niet de goede kwaliteit heeft. Dat kan komen door (overmatig) alcoholgebruik van de moeder tijdens de zwangerschap, maar ook doordat een kind op jonge leeftijd koorts krijgt of ondergewicht heeft. Als de tandjes en kiezen van een kind dan doorkomen, kunnen dit wel eens kiezen zijn waarvan het glazuur geel en bobbelig is.

Wat kun je aan kaaskiezen doen?

Kaaskiezen zijn dus kiezen met waarvan het glazuur minder goed ontwikkeld is. Dat maakt deze kiezen ook zo ontzettend gevoelig voor hitte, kou, beweging en andere dingen. Het slecht ontwikkelde glazuur smelt daarnaast veel harder weg onder zuren, wat verklaart dat er sneller gaatjes ontstaan. Gelukkig kan de tandarts wel iets tegen kaaskiezen doen. Het is daarvoor wel belangrijk dat deze op tijd weet wat er aan de hand is, want kaaskiezen kunnen heel snel verslechteren. Daarom is het aan te raden altijd te zorgen dat je regelmatig met je kind bij de tandarts of mondhygiënist komt. Als deze kaaskiezen in een gevorderd stadium signaleert, kan hij drie dingen doen:

• -de kaaskiezen vullen met tandkleurig materiaal, waardoor ze steviger worden
• -een metalen kroon op de kaaskiezen zetten, wat ook de stevigheid verbetert

• -in extreme gevallen: de kaaskiezen trekken en protheses plaatsen.

Gelukkig hoeven kaaskiezen in de praktijk bijna nooit te worden getrokken. In veel gevallen zal de tandarts namelijk goed nieuws hebben: als de kaaskiezen nog niet te ver uit de hand gelopen zijn, kun je er makkelijk zelf iets aan doen. Door de kiezen goed te onderhouden, is namelijk een hoop ellende te voorkomen. Dat betekent: twee keer per dag – óók als je kind pijn heeft – goed poetsen met een fluoridetandpasta, zoals bijvoorbeeld GUM Kindertandpasta. Daarmee worden de kaaskiezen minder kwetsbaar, waardoor er niet zo makkelijk gaatjes ontstaan. Ook is het een goed plan om twee keer per dag de mond van het kind te spoelen met een fluoridemondspoelmiddel, zoals Elmex Anti-Cariës. Dat helpt nog eens extra om ietsje zwakkere kiezen weer sterk te maken.